top of page
Logo Sophia van Wijk

Wereld van Techniek

Ga uit op ontdekkingsreis

Een serious game die havo-3 leerlingen laat kennis maken met de wereld van techniek.

Een jong meisje is achter haar laptop een educatief spel aan het spelen.
Mock-up van een TV scherm waarop groot de tekst Open Dag Verkenner staat.

Wereld van Techniek was mijn afstudeeropdracht. Mijn opdrachtgever was het bedrijf waar ik ging afstuderen, Raccoon Serious Games. Mijn praktijkopdracht was jongeren interesseren in techniek. Uit de jaarlijkse onderwijsupdate van Monitor Techniekpact blijkt dat het aandeel leerlingen dat op de havo en vwo kiest voor een technisch profiel de afgelopen jaren afneemt. Ook op het mbo en hbo daalt het aantal studenten dat kiest voor een technische opleiding. Dit betekent dat het aanbod van technici krimpt maar de vraag blijft toenemen. Als die trend doorzet loopt de technieksector vast wat grote gevolgen zou hebben voor de maatschappij.

 

Het doel was om jongeren te laten zien wat techniek precies inhoudt. Daarnaast was het belangrijk om te laten zien dat er toekomst in zit. Het was niet de bedoeling om jongeren in een bepaalde richting te duwen, wel om ze te laten onderzoeken of ze techniek misschien leuk zouden vinden. Dit moest gebeuren op een speelse manier en het moest ook toegankelijk zijn voor de jongeren.

Jongeren was een grote potentiële doelgroep, waarvan het voor aanvang van de ontwerpopgave al duidelijk was dat deze moest worden verkleind. Naar aanleiding van mijn deskresearch had ik ervoor gekozen om mij te focussen op havo-3 leerlingen. Hierdoor kwam ik uit op de volgende ontwerpvraag: “Hoe kunnen we derdejaars havisten op een speelse en toegankelijke manier in aanraking laten komen met techniek om hen beter voor te bereiden op hun profielkeuze?”

Opdrachtgever

Raccoon Serious Games

Jaar

feb 2024 - jun 2024

Leerjaar 4 CMD

Reflectie

Tijdens dit project heb ik veel geleerd en heb ik wijze lessen opgedaan. Ik ben regelmatig uit mijn comfortzone gestapt en als resultaat ben ik gegroeid als een ontwerper. Ik heb onder andere veel geleerd over communicatie, ik heb nieuwe inzichten opgedaan over hoe je het beste bepaalde onderzoeksmethoden kan uitvoeren, ik heb geleerd dat het onderzoek en het uitwerken van een concept mij veel makkelijker afgaat dan ideeën generen en ik heb geleerd hoe ik daar in de toekomst rekening mee kan houden. Ik heb ook geleerd hoe belangrijk het is om zelfverzekerd over te komen als ontwerper.

Ik ben ontzettend trots op mezelf en de groei die ik de afgelopen maanden heb meegemaakt. Keer op keer heb ik mezelf verrast en mijn innerlijke criticus ongelijk bewezen. Ik heb mezelf uitgedaagd en ben tot het uiterste gegaan om een goed afstudeerproject neer te zetten. Een ding waar ik wel spijt van heb is dat ik tijdens het afstuderen te veel van mezelf heb gevraagd. Nadat mijn afstudeerstage was beëindigd zat ik er namelijk helemaal doorheen. Maandenlang liep ik rond met klachten die veel weg hadden van een burn-out. Het herstel was loodzwaar. Als er een ding is wat ik meeneem uit dit project is dat niets het waard is om je mentale gezondheid voor op te offeren. Deze ervaring heeft mij geleerd dat hard werken niet alles is en dat ik ook goed voor mezelf moet zorgen.

Vragen toevoegen die leerlingen kunnen beantwoorden als ze eerder klaar zijn om bonuspunten te verdienen

Een aanbeveling die uit de test kwam is dat er vragen kunnen worden toegevoegd die leerlingen kunnen beantwoorden als ze eerder klaar zijn om bonuspunten te verdienen, zodat ze bezig worden gehouden als ze wachten. Een mogelijk nadeel aan deze aanbeveling is dat leerlingen die er langer over doen niet de kans krijgen om deze bonuspunten te verdienen, en wellicht op die manier worden benadeeld.

Als ik de mogelijkheid had om Wereld van Techniek verder uit te werken dan zouden er verschillende aanbevelingen zijn die ik aan mezelf zou doen. Hieronder staan meerdere aanbevelingen die komen uit mijn lijst met aanbevelingen.

Aanbevelingen

Een opvolging buiten het klaslokaal bedenken

Op dit moment vindt het hele spel plaats in de context van het klaslokaal. De aanbeveling die uit de test kwam was dat het goed zou zijn om een opvolging buiten het lokaal te bedenken, een reflectie waaraan wellicht een actie is gekoppeld.

De verhaallijn testen bij havo-3 leerlingen

De minigames die ik heb getest maken deel uit van een overkoepelende verhaallijn. Deze verhaallijn heb ik door tijdgebrek nog niet kunnen testen bij de havo-3 leerlingen.

Experimenteren met hoe de verhaallijn het beste kan worden vormgegeven

Ik heb de verhaallijn uitgeschreven, maar ik heb nog niet nagedacht over hoe deze het beste kan worden vormgegeven. De verhaallijn kan tot leven worden gebracht door deze te filmen met acteurs, maar bijvoorbeeld ook door animatie.

De visuele uitwerking testen bij havo-3 leerlingen

Tijdens de Deliver fase heb ik gewerkt aan de visuele uitwerking van het prototype, deze heb ik nog niet kunnen testen bij de havo-3 leerlingen. Ik zou nog wel aanraden om dit te doen zodat de visuele uitwerking de leerlingen aanspreekt.

De minigames, inclusief de uitleg op het digibord en de invoer op de smartphones, nogmaals testen

Ik ben er niet aan toegekomen om de minigames inclusief de uitleg op het digibord en de invoer op de smartphones te testen. Ik zou aanraden om dit ook gezamenlijk te testen om ervoor te zorgen dat het duidelijk is voor de leerlingen.

Het spel testen in een klassikale omgeving

Als ik de mogelijkheid had om dit spel verder uit te werken had ik het een keer willen testen in een klassikale omgeving, de omgeving waarvan het de bedoeling is dat dit spel wordt ingezet, om te testen hoe het spelverloop er dan uit ziet.

Een handleiding toevoegen voor de docent

De docent is als het ware de spelleider en degene die het spel moet overzien. Daarom moet de docent weten hoe het spel in elkaar zit zodat deze de leerlingen ook kan ondersteunen en helpen indien nodig.

Mijn eindresultaat is een serious game genaamd Wereld van Techniek.

De havo-3 leerlingen zitten in hun mentorklas. Ze vormen teams van 2 tot 4 personen. De docent zet het spel aan op het digibord. In elk team pakt een speler hun telefoon erbij om het spel te joinen door middel van een code op het digibord. Op het digiboard speelt zich een verhaal af. Het verhaal volgt Layla en Jacob, twee oud-havo leerlingen die net hun havo diploma hebben behaald. Op de middelbare hebben ze een N-profiel gekozen omdat ze nog niet wisten wat ze later wilde doen en hun opties open wilde houden. Nadat ze hun diploma hebben behaald weten ze eigenlijk nog steeds niet wat ze willen doen. Op het aanraden van hun ouders gaan ze de wereld van techniek ontdekken.

Alle teams nemen het tegen elkaar op in drie verschillende fysieke mini-games die onderdeel uitmaken van de overkoepelende verhaallijn. Als spelers het antwoord hebben gevonden kunnen ze deze invullen op hun telefoon. Met elke mini-game kunnen er punten worden verdiend, op basis van hoe snel ze een goed antwoord indienen en op basis van hoeveel pogingen ze erover doen om het juiste antwoord te vinden. Het team met de meeste punten wint.

Aan het einde van de verhaallijn realiseert Layla dat ze de wereld van techniek heel leuk vindt en ze hierin verder wil. Jacob, daarentegen, heeft door deze ervaring ingezien dat de wereld van techniek toch niets voor hem is en zoekt nog even door. De boodschap van het spel is dan ook niet dat iedereen voor een carrière in de techniek moet kiezen. Uiteindelijk moet elke leerling iets kiezen wat bij hun past. De bedoeling van het spel is dat leerlingen hun vooroordelen opzij zetten en gaan ontdekken of de wereld van techniek hun wat te bieden heeft. De boodschap van het spel is dus vooral dat het belangrijk is om op onderzoek uit te gaan om te ontdekken wat je leuk vind.

Eindresultaat

Voor elke test heb ik een testplan opgesteld. Tijdens het testen heb ik vooral user testing toegepast. Na het testen heb ik de feedback meteen verwerkt zodat ik ermee aan de slag kon voor de volgende iteratie. Alle feedback die ik niet heb kunnen verwerken heb ik in een lijst met aanbevelingen gezet.

Wereld van Techniek Iteratie 4 (3.3).png
Wereld van Techniek Iteratie 4 (3.2).png
Wereld van Techniek Iteratie 4 (3.1).png
Wereld van Techniek Iteratie 4 (2).png
Wereld van Techniek Iteratie 4 (1.8).png
Wereld van Techniek Iteratie 4 (1.7).png
Wereld van Techniek Iteratie 4 (1.6).png
Wereld van Techniek Iteratie 4 (1.5).png
Wereld van Techniek Iteratie 4 (1.4).png
Wereld van Techniek Iteratie 4 (1.3).png
Wereld van Techniek Iteratie 4 (1.2).png
Wereld van Techniek Iteratie 4 (1.1).png
Iteratie 4: Paper prototype versie 4, Figma prototype, storyboard en visuele uitwerking

Voor de vierde, en laatste iteratie, heb ik de feedback van de vorige test verwerkt en een vierde versie van mijn paper prototype gemaakt. Voor de voorgaande spel testen heb ik alle uitleg verbaal gedaan en de antwoorden zelf gecontroleerd. Het idee dat ik had was dat dit een hybride spel werd. Dit betekent dat als leerlingen dit spel gaan spelen de verhaallijn, uitleg plus score op een digibord verschijnt en ze de antwoorden op hun mobieltje kunnen invoeren. Dit heb ik uitgewerkt door middel van een Figma prototype. Om de verhaallijn te visualiseren heb ik een storyboard gemaakt. In deze iteratie heb ik ook gewerkt aan de visuele uitwerking van het prototype.

Wereld van Techniek Iteratie 3 (8).png
Wereld van Techniek Iteratie 3 (7).png
Wereld van Techniek Iteratie 3 (6).png
Wereld van Techniek Iteratie 3 (5).png
Wereld van Techniek Iteratie 3 (4).png
Wereld van Techniek Iteratie 3 (3).png
Wereld van Techniek Iteratie 3 (2).png
Wereld van Techniek Iteratie 3 (1).png
Iteratie 3: Paper prototype versie 3

Ik heb dit prototype getest met experts. Hun ervaring was over het algemeen, wederom, positief. Na afloop gaven ze aan dat ze het gevoel hebben dat leerlingen hierdoor een idee krijgen van hoe breed de wereld van techniek is omdat ik meerdere invalshoeken heb gepakt, zowel beroepen als opleidingen en salaris. Ik had ook goed nagedacht over de breedte van het technische domein. Ze vonden het ook leuk dat er niet alleen Emma’s, Anna’s en Luke’s zijn maar ook bijvoorbeeld een Mustafa. Rolmodellen zijn belangrijk in de techniek. Uit de test kwamen, net als bij de andere testen, nog wat verbeterpuntjes. De feedback focuste zich vooral op inhoudelijke details.

Wereld van Techniek Iteratie 2 (8).png
Wereld van Techniek Iteratie 2 (7).png
Wereld van Techniek Iteratie 2 (6).png
Wereld van Techniek Iteratie 2 (5).png
Wereld van Techniek Iteratie 2 (4).png
Wereld van Techniek Iteratie 2 (3).png
Wereld van Techniek Iteratie 2 (2).png
Wereld van Techniek Iteratie 2 (1).png
Iteratie 2: Paper prototype versie 2

Ik heb dit prototype getest met de doelgroep, havo-3 leerlingen. Over het algemeen was hun ervaring positief. Ze vonden het leuk en interessant. Ze gaan erbij nadenken over wat je verdient. Er zijn ook veel meer banen dan ze initieel dachten. Met het creëren van het paper prototype kwam het idee in mij op om een hybride spel te creëren. Tijdens de test kwam naar voren dat de leerlingen heel enthousiast over dit idee waren. Ze vonden het leuk om een fysiek spel te doen. In hun woorden was het leuker dan een spel dat alleen online is omdat je veel meer bezig bent met elkaar. Uit de test kwamen ook nog wat verbeterpuntjes. Zo was er in een van de mini-games te weinig toelichting waardoor de leerlingen niet helemaal wisten wat ze aan het doen waren.

Ik heb dit prototype getest met mijn collega’s bij Raccoon Serious Games. Over het algemeen was hun ervaring positief. De kern interactie is leuk en makkelijk te begrijpen. Ze hadden wel wat kleine verbeterpuntjes. Zo wilden ze meer te weten komen over de verschillende beroepen, omdat dat nu nog te weinig naar voren kwam. Ze hadden ook suggesties om de verhaallijn te verbeteren. Daarnaast gaven ze nog wat inhoudelijke feedback over de minigames.

Wereld van Techniek Iteratie 1 (5).png
Wereld van Techniek Iteratie 1 (4).png
Wereld van Techniek Iteratie 1 (3).png
Wereld van Techniek Iteratie 1 (2).png
Wereld van Techniek Iteratie 1 (1).png
Iteratie 1: Paper prototype versie 1

Ik ben begonnen met het uitwerken van de verschillende minigames. De kern van het concept is de minigames. Als de minigames niet goed in elkaar zitten, stort het hele concept in elkaar. Ik heb ervoor gekozen om dit te doen door middel van een paper prototype. Op papier werken is namelijk een stuk efficiënter. Je kan snel een prototype uitwerken en testen of dat überhaupt aanslaat, zonder dat je te veel tijd verliest aan bijvoorbeeld programmeren. Ik heb ook mijn eerste ideeën voor een overkoepelende verhaallijn waarin deze minigames plaatsvinden op papier gezet.

Het liefst had ik de concepten getest bij de doelgroep en mijn keuze daarop gebaseerd. Gezien ik niet op tijd in contact kon komen met de doelgroep voor deze fase van het ontwerpproces was dit helaas niet mogelijk. Daarom moest ik een andere manier vinden om op een zo objectief mogelijke manier de verschillende concepten af te wegen. Dat is waarom ik ervoor heb gekozen om een Harris-profile in te vullen. Een Harris-profile is een manier om de sterke en zwakke punten van de verschillende concepten te visualiseren. In het Harris profile scoorde een concept het hoogst, en dat concept was ‘Techniek Party’. Daarom heb ik ervoor gekozen om met dit concept verder te gaan.

In totaal heb ik 4 iteraties doorlopen:

Prototyping & Testing

Techniek party

Spelers vormen teams. Alle teams nemen het tegen elkaar op in verschillende mini-games. Met elke mini-game kunnen er punten worden verdiend. Het team met de meeste punten wint.

Techniek Party
Undercover technici

Spelers vormen teams. Elk team stuurt om de beurt drie spelers naar voren. Ze krijgen persona kaartjes. Een speler is de undercover techneut. Het andere team moet raden wie het is.

Undercover Technici
Techniek trivial pursuit

Spelers vormen teams. De teams spelen meerdere rondes waarin ze trivia vragen beantwoorden. Met elk goed antwoord verdienen ze punten. Het team met de meeste punten wint.

Techniek Trivial Pursuit
Techniek escape game

Spelers vormen teams. Elk team krijgt puzzels die in het teken staan van
een andere wereld van techniek. De teams moeten samenwerken om zo
snel mogelijk
de puzzels op te lossen.

Techniek Escape Game

Na het uitvoeren van de brainstormsessies ben ik op vier concepten gekomen die ik heb verwerkt in conceptposters.

Concepten

Brainstormsessie 3
Brainstormsessie 2
Brainstormsessie 1

Ik heb in totaal twee brainstormsessies uitgevoerd. Met brainstormen zijn er geen goede of foute antwoorden, je gooit alles eruit wat in je opkomt, waardoor je met elkaar tot nieuwe ideeën komt.

De eerste brainstormsessie was met mijn collega’s bij Raccoon Serious Games. Ik heb ervoor gekozen om met mijn collega’s te gaan zitten omdat zij al ervaring hebben met brainstormsessies plus meerdere projecten op het vlak van serious games achter de rug hebben. Ik hoopte met de hulp van hun expertise op veel verschillende ideeën te komen.

De tweede brainstormsessie was met een oud-havo leerling. Ik heb ervoor gekozen om met een oud-havo leerling te gaan zitten omdat het mij niet lukte om op tijd in contact te komen met de doelgroep om een brainstormsessie met hen te organiseren. In plaats van een brainstormsessie te organiseren met de doelgroep heb ik in mijn interviews met de havo-3 leerlingen verschillende vragen verwerkt waarmee ik inspiratie kon opdoen voor de ontwerpoplossing.

Brainstorm sessies

Door middel van mijn onderzoek kwam ik erachter dat het probleem onder de havo-3 leerlingen niet zozeer is dat er te weinig voor de N-profielen werd gekozen. Uiteindelijk moet elke leerling een profiel kiezen dat bij hen past, en een N-profiel is nou eenmaal niet de beste match voor elke leerling. Het probleem onder de havo-3 leerlingen is dat ze op voorhand al besluiten dat techniek niets voor hen is op basis van de vooroordelen die ze hebben. Ik kwam erachter dat de meeste havo-3 leerlingen een beperkt beeld hebben over techniek. Het beeld dat ze hebben is vaak gebaseerd op die vooroordelen. Hierdoor zag ik in dat het doel van mijn ontwerpoplossing moet zijn dat leerlingen hun vooroordelen opzij gaan zetten en gaan ontdekken of de wereld van techniek hen wat te bieden heeft. De boodschap moet zijn dat het belangrijk is om op onderzoek te gaan om te ontdekken wat je leuk vindt.

Doelgroep beschrijving

Onderzoeksmethoden

Om een beter beeld te krijgen van mijn doelgroep, havo-3 leerlingen, heb ik onderzoek verricht. Ik ben begonnen met deskresearch te doen naar de doelgroep en de huidige situatie. De eerste interviews die ik had afgenomen waren met decanen. Ik heb met hen gesproken over de profielkeuze voorlichting en -begeleiding, de profielkeuze en techniek op hun school. De tweede reeks interviews die ik had afgenomen waren met oud havo leerlingen. Samen blikten we terug op hoe zij het profielkeuzeproces hebben ervaren en hoe het effect heeft gehad op hun keuzes later in het leven. De derde reeks interviews die ik had afgenomen waren met de doelgroep, havo-3 leerlingen. In deze interviews heb ik vragen gesteld over de profielkeuze, techniek en heb ik inspiratie opgedaan voor de ontwerpoplossing.

Na afloop van het deskresearch en de interviews was het tijd om mijn onderzoek te verwerken. Ik had besloten om dit te doen door middel van een affinity diagram.

Onderzoek

Lupe

Een serious game die mensen verbindt

Een serious game die buitenstaanders leert hoe ze mensen met een depressie kunnen ondersteunen.

Foto Lupe
Mock-up Lupe

Écht kleine jongens

Ben jij een kleine jongen of een man?

Een experience voor ICTU om mannen te laten ervaren hoe het is om geïntimideerd te worden op straat.

Een protest waarin een vrouw een bord omhoog houd met daarop de tekst boys will be held accountable.
Mock-up van een computer scherm waarop een jonge vrouw is afgebeeld die gekleed is in donkere kleding en voor een donkere muur staat.

Template

Create. Send. Receive.

Een ontwerpoplossing voor WeTransfer om multimedia ontwerpers te ondersteunen.

Foto Template
Mock-up Template
Een jonge vrouw die aan tafel zit achter haar laptop met naast haar een jonge man.
Mock-up van een Macbook waarop de webapplicatie Template open staat.

Template

Create. Send. Receive.

Een ontwerpoplossing voor WeTransfer om multimedia ontwerpers te ondersteunen.

Écht kleine jongens

Ben jij een kleine jongen of een man?

Een experience voor ICTU om mannen te laten ervaren hoe het is om geïntimideerd te worden op straat.

Een protest waarin een vrouw een bord omhoog houd met daarop de tekst boys will be held accountable.
Mock-up van een computer scherm waarop een jonge vrouw is afgebeeld die gekleed is in donkere kleding en voor een donkere muur staat.

Lupe

Een serious game die mensen verbindt

Een serious game die buitenstaanders leert hoe ze mensen met een depressie kunnen ondersteunen.

Clipboard met daarop het woord depression omringd door foto's die droevige mensen afbeelden.
Mock-up van een iPad met daarop een collage van illustraties.
bottom of page